Serebral Palsi Nedir?
Serebral palsi (SP) genellikle erken fetal dönem ile 5 yaş arası gelişen beyin hasarı sonucu çocuğun kas kontrolü ve koordinasyonunu kaybetmesi ve hareket kabiliyetinde azalma ile seyreden nörolojik bir rahatsızlıktır. Her bin canlı doğumda 2-3, her bin prematüre doğumda ise 100 bebekte görülebilmektedir.
Serebral Palsi’nin Nedenleri Nelerdir?
Serebral palsinin nedenleri, doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası olmak üzere 3 dönemde incelenir.
Doğum Öncesi Nedenler
• Annenin gebelik öncesi düşük yapmış olması
• Annede tiroid hastalığının varlığı
• Plasenta anomalileri
• Çeşitli ilaçlar
Doğum Süreci Nedenleri
• Bebeğin doğum esnasında oksijensiz kalması
• Bebeğin beyninde ve beyin çevresinde meydana gelen enfeksiyonlar
• Düşük doğum kilosu
• Çoğul gebelik
• Prematüre doğum
Doğum Sonrası Nedenler
• Bebeğin kafa travmasına maruz kalması
• Menenjit (Beyni çevreleyen zarın iltihaplanması)
• Ensefalit (Beyin dokusunun iltihaplanması)
Serebral Palsi’nin Belirtileri Nelerdir?
Serebral Palsi’nin belirtileri beynin etkilenen bölgesine ve hasarın boyutuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. En sık karşılaşılan belirtiler aşağıdaki gibi sıralanmıştır:
• Oturma, emekleme, yuvarlanma ve sürünme gibi motor becerilerde gecikme
• Denge ve yürüme bozuklukları
• Kas tonusunda sertlik veya gevşeklik
• Çatal kaşık kullanma, yazma, düğme ilikleme gibi ince motor becerilerde zorluk
• Konuşma zorluğu ve yutkunma problemleri
• Hareket ederken vücudun bir tarafını tercih etme, örneğin hep aynı eli kullanma
• Titreme ve istemsiz hareketler
• Hızlı ve abartılı refleksler
• Öğrenme güçlüğü
Serebral Palsi’nin Tipleri Nelerdir?
Hastalığın şiddeti ve tutulumun olduğu bölgeye göre sınıflandırılan Serebral Palsi’nin 5 tipi bulunmaktadır.
Spastik Tip
Hastalığın en sık rastlanan türü olan spastik tip, yaklaşık olarak % 70-80 oranında görülmektedir. Çoğunlukla prematüre bebekleri etkileyen spastik tip, beynin dış katmanını oluşturan serebral korteksin hasar görmesi sonucu ortaya çıkar. Kas sertliği sebebiyle hastalar bacaklarını ve dizlerini hareket ettirmekte zorluk çekerler.
Diskinetik Tip (Atetoid Tip)
Hastaların yaklaşık %20’sinde görülen diskinetik tipte hareketlerin akıcılığında bir yavaşlama ya da bozukluk söz konusudur. İstemsiz hareketler görülmektedir.
Hipotonik Tip
Spastik tipin aksine hipotonik tipte kas tonusu azalmıştır ve kaslar fazlasıyla gevşektir. Hasta baş ve gövde kontrolünü sağlamakta güçlük çeker.
Ataksik Tip
Dengesizlik ve koordinasyon bozukluğu ile karakterize olan bu tip yaklaşık %10 oranında görülür. Baş ve gövde dengesinin sağlanamaması sebebiyle yürümede gecikme görülür.
Karma Tip
Beynin birçok bölgesinde meydana gelen hasara bağlı olarak birden fazla serebral palsi tipi belirtilerinin görüldüğü tiptir. Genellikle spastik, ataksik ve diskinetik tipleri aynı anda görülür.
Serebral Palsi Nasıl Teşhis Edilir?
Serebral palsi tanısı, hastanın öyküsü, fizik muayene ve sinir sistemi görüntüleme yöntemlerinden elde edilen bilgiler doğrultusunda konulur. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) yöntemi beyinde serebral palsiye sebep olan lezyonların tespit edilmesine ve detaylı incelenmesine olanak tanır. Ayrıca, nöbet geçiren çocuklarda beyin dalgalarında herhangi bir anomali olup olmadığının tespiti için EEG (elektroensefalografi) çekilebilir.
Serebral Palsi Nasıl Tedavi Edilir?
Serebral Palsi’nin bilinen kesin bir tedavisi yoktur ve oluşan beyin hasarını geriye döndürmek mümkün değildir. Ancak diğer tedavi yöntemleri ile birlikte fizik tedavi ve rehabilitasyon, Serebral Palsi’li çocukların kas gücü ve hareket kabiliyetini artırmaya yönelik eğitim ve egzersizler ile fiziksel kısıtlamalarını aşmalarına ve bağımsızlık kazanmalarına yardımcı olur. Hastanın, tanı konulur konulmaz vakit kaybetmeden fizik tedavi programına alınması ileride oluşabilecek deformitelerin önüne geçilebilmesi için de çok önemlidir. Uzman ve deneyimli ekibimiz ile Serebral Palsi’li çocukların ve ailelerinin yanındayız
Leave a comment